ستون فقرات گردنی ما که در بالای ستون فقرات قرار دارد از ۷ مهره تشکیل شده است. بین هر مهره یک دیسک وجود دارد که می توان آن را به نوعی بالشتک تشبیه کرد و به عنوان ضربه گیر عمل می کند. این دیسک از یک حلقه غضروفی ساخته شده از الیاف کلاژن (حلقه) و یک هسته نرمتر تشکیل شده از یک ماده ژلاتینی (هسته) تشکیل شده است. فتق دیسک گردن زمانی اتفاق می افتد که دیسک بین مهره ای گردنی دچار انحطاط شود که منجر به ترک یا پارگی حلقه می شود. سپس هسته می تواند از دیسک پاره شده در کانال نخاعی خارج شود.
این برآمدگی که می تواند از نظر حجم متفاوت باشد، عصب یا نخاع را فشرده می کند. این باعث درد قابل توجه و گاهی فلج یا از دست دادن حساسیت می شود. فتق می تواند در هر نقطه ای بین مهره دوم و هفتم گردنی رخ دهد، اما معمولا بین مهره پنجم گردنی (C5) و مهره ششم گردنی (C6) و بین مهره های C6 و C7 رخ می دهد.
دو نوع فتق دیسک گردن وجود دارد. فتق نرم دیسک گردن در جوانان شایع تر است. در ۳ مورد از ۴ مورد، پیامد ضربه به ستون فقرات (تصادف با اتومبیل، تصادف ورزشی و …) است. در مقابل، فتق سخت ناشی از روند پیری است و افراد مسن را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد. در واقع، با گذشت سالها، دیسک بین مهره ای انعطاف پذیری کمتری پیدا می کند، کم آب می شود و حلقه آن ترک می خورد که منجر به ظهور فتق دیسک می شود.
مقالات دیگر: درمان دیسک کمر
علائم فتق دیسک گردن چیست؟
بسته به دیسک مهره گردنی که تحت تاثیر قرار گرفته است، علائم ممکن است تا حدودی متفاوت باشد. با این وجود، شایع ترین علائم فتق دیسک گردن درد در بازو، شانه و همچنین در عضلات بازکننده مچ دست است. گاهی اوقات بیمار احساس بی حسی و گزگز (پاراستزی) یا احساس دردناک در لمس (دیسستزی) می کند.
درد اغلب در بازو منتشر می شود و ممکن است به دست و انگشتان نیز سرایت کند. این نورالژی سرویکو-بازویی نامیده می شود. این امر هر بار که بیمار تلاش می کند که فشار روی شکم را افزایش می دهد (مانند سرفه یا عطسه) تشدید می شود. گاهی اوقات بیمار دیگر نمی تواند قسمت هایی از بازو یا حتی بدن خود را حرکت دهد. به این حالت فلج جزئی می گویند.
چگونه فتق دیسک گردن را تشخیص دهیم؟
پس از ارزیابی بالینی اولیه، پزشک معاینات تصویربرداری پزشکی را انجام می دهد. MRI (تصویربرداری تشدید مغناطیسی) اولین انتخاب است: این امکان را برای مشاهده ریشه عصبی فشرده شده توسط فتق دیسک گردن فراهم می کند. در برخی موارد دشوار، اسکنر با میلوگرافی توصیه می شود زیرا یک تکنیک دقیق تر است.
با این حال، این روش همچنین تهاجمی تر است، زیرا شامل وارد کردن ماده حاجب از طریق سوراخ کمری است. در نهایت، EMG (الکترویوگرام) تشخیص را کامل می کند. این معاینه شامل تحریک اعصاب خاص، با فرو کردن سوزن در عضلاتی است که احتمالاً تحت تأثیر فشردگی یک عصب قرار می گیرند.
در عین حال، اگرچه اشعه ایکس نمی تواند فتق دیسک را تشخیص دهد، با این وجود اطلاعاتی در مورد ساختارهای استخوانی تشکیل دهنده ستون فقرات گردنی می دهد. این اطلاعات می تواند بر انتخاب درمان تأثیر بگذارد.
درمان دیسک گردن
انتخاب درمان بستگی به موارد زیر دارد:
- نوع فتق دیسک گردن
- محل فتق
- حجم برآمدگی
- وجود درد عصبی در EMG
- تحمل بیمار در برابر درد خود
- تأثیر آسیب شناسی بر زندگی روزمره
- هر گونه آسیب شناسی مرتبط دیگر
- سن بیمار
- سابقه پزشکی و خانوادگی آنها
- وضعیت سلامت عمومی بیمار
مداخله جراحی سیستماتیک نیست. با ترکیب مصرف برخی داروها (مسکن، NSAIDها، شل کننده عضلانی، کورتیکواستروئیدهای خوراکی) با جلسات فیزیوتراپی و استراحت، بسته به مورد، می توان به تکامل مطلوبی دست یافت. انفیلتراسیون کورتیکواستروئیدها در تماس با عصب نیز قابل انجام است. گاهی اوقات زمانی که درد بسیار شدید است، پزشک یقه گردنی انعطاف پذیر را تجویز می کند.
اگر درمان محافظه کارانه هیچ تسکینی به همراه نداشته باشد و درد به سادگی غیرقابل تحمل شود، جراحی لازم است. جراح برشی در گردن ایجاد می کند و از طریق صورت قدامی به ستون فقرات گردنی دسترسی پیدا می کند. سپس دیسک را برای دسترسی به فتق برمی دارد و فتق را خارج می کند و اطمینان حاصل می کند که عصب به خوبی فشرده شده است. سپس دیسک با یک پروتز جایگزین میشود تا فضای خالی ناشی از برداشتن آن پر شود.