جراحی تعویض مفصل زانو که با عنوان آرتروپلاستی زانو(ARTH-row-plas-tee) نیز شناخته می شود، می تواند به تسکین درد و بازگرداندن عملکرد مفاصل زانوی به شدت بیمار و آسیب دیده کمک کند. این جراحی شامل بریدن استخوان و غضروف آسیب دیده ی کاسه ی زانو و جایگزینی آن با یک مفصل مصنوعی (پروتز) ساخته شده از آلیاژهای فلزی، پلاستیک های درجه یک و پلیمرهای مخصوص است.
جراح ارتوپد برای تعیین اینکه آیا تعویض مفصل زانو، برای شما مناسب است یا خیر، دامنه ی حرکت، ثبات و قدرت زانوی شما را به دقت ارزیابی می کند. عکس برداری با اشعه ی ایکس هم به تعیین میزان آسیب دیدگی مفصل زانو کمک می کند. پزشک شما با در نظر گرفتن سن، وزن، سطح فعالیت، اندازه و شکل زانو و سلامت کلی شما میتواند از میان انواع پروتزهای تعویض زانو و تکنیک‌های جراحی بهترین و مناسبترین نوع پروتز و شیوه و روش جراحی را برای زانوی شما انتخاب کند.
جراحی تعویض مفصل زانو با چه هدفی انجام می شود؟
شایع ترین دلیل جراحی تعویض مفصل زانو تسکین درد شدید ناشی از آرتروز زانو است. افرادی که نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارند معمولاً در راه رفتن، بالا رفتن از پله ها و نشستن و برخاستن از روی صندلی مشکل دارند. برخی نیز در هنگام استراحت زانو درد دارند.
گذراندن دوران نقاهت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
به مدت چندین هفته پس از عمل زانوی خود، ممکن است نیاز به استفاده از عصا یا واکر داشته باشید. بنابراین قبل از جراحی، لازم است یکی از این وسیله های کمکی را تهیه کنید. لازم است که پس از عمل برای مرخص شدن از بیمارستان و رفتن به خانه، همچنین برای انجام کارهای روزمره مانند آشپزی، حمام کردن و شستن لباس‌ها یک نفر همراه شما باشد و به شما کمک کند. اگر تنها زندگی می کنید، می توانید از کمک یک پرستار خصوصی استفاده کنید تا به طور موقت مراقب شما باشد.
بیشتر بخوانید: دوره نقاهت عمل تعویض مفصل زانو
غذا و داروها
پزشک یا متخصص بیهوشی ممکن است به شما توصیه کند که مصرف برخی داروها و مکمل های غذایی را قبل از جراحی خود متوقف کنید. احتمالاً به شما دستور داده می شود که از نیمه شب قبل از جراحی خود چیزی نخورید.
چند نکته برای دوران نقاهت
- تا حد امکان سعی کنید دوران نقاهت خود را در جایی بگذرانید که مجبور به استفاده از پله نباشید زیرا بالا رفتن از پله ها می تواند برایتان دشوار باشد.
- میله یا نرده ای را برای ایمنی هر چه بیشتر به هنگام استحمام، در حمام خود نصب کنید.
- در صورتی که ناچار به استفاده از راه پله هستید از ایمن بودن نرده های راه پله ی خود اطمینان حاصل کنید.
- یک صندلی ثابت با بالشتک و پشتی محکم و یک زیرپایی برای بلند کردن پای خود تهیه کنید.
- اگر توالت ایرانی و یا توالت فرنگی کم ارتفاع دارید، یک صندلی توالت فرنگی با دسته های ایمنی برای خود تهیه کنید.
- یک صندلی ایمن و ثابت برای حمام خود تهیه کنید.
- مراقب قالیچه ها، پادری ها و زیراندازهای شل یا سُر باشید.
هزینه تعویض مفصل به دو بخش تقسیم میشود. هزینه پروتز زانو و هزینه های بیمارستان و جراحی. تعویض مفصل زانو عملی مهم و تاثیرگذار در زندگی فرد است. چرا که توانایی هایی مانند دویدن و یا انجام حرکات معمول را به شخص بازمیگرداند. اما برای بسیاری از بیماران این سوال مطرح است که این عمل چه مقدار هزینه دارد و چطور میتوانند بدون نگرانی این جراحی را انجام دهند.
بسیاری از بیمه های تکمیلی طرف قرارداد با بیمارستان های خوب هستند و بعضی بیمه ها حتی تهیه پروتز را بعهده میگیرند و در نتیجه میتواند بسیاری از هزینه های بیمار را کاهش دهد. سایر بیمه های تکمیلی نیز با داشتن فاکتور و تاییدیه اتاق عمل و پزشک هزینه پروتز را تقبل میکند.
خوشبختانه بیمه ها در زمینه عمل تعویض مفصل زانو همکاری بسیار خوبی میکنند البته در گذشته این عمل را یک عمل لوکس و نامتعارف میدانستند اما امروزه بسیاری از بیمه ها میدانند که چنین عملی بر کیفیت زندگی بیمار تاثیر بسیار زیادی دارد و این عمل را تحت پوشش قرار داده اند.
خطرات و عوارض جراحی تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو نیز مانند هر جراحی دیگری خطراتی را به همراه دارد. این خطرات و عوارض عبارتند از:
- بروز عفونت
- لخته شدن خون در ورید پا یا ریه ها
- حمله ی قلبی
- سکته
- آسیب عصبی
- علائم عفونت
در صورت مشاهده ی هر کدام از علائم زیر فوراً به پزشک خود اطلاع دهید:
- تب بیشتر از ۳۸ درجه ی سانتیگراد
- تب و لرز
- خارج شدن ترشحات از محل جراحی
- افزایش قرمزی، حساسیت، تورم و درد در زانو
تعویض مفصل زانوی عفونی، معمولاً به انجام جراحی برای برداشتن قطعات مصنوعی و مصرف آنتی بیوتیک برای از بین بردن باکتری ها نیاز دارد. پس از رفع عفونت، جراحی دیگری برای نصب زانوی جدید انجام می شود.
پروتزهای زانو ممکن است فرسوده شوند
یکی دیگر از خطرات جراحی تعویض مفصل زانو، موفقیت آمیز نبودن مفصل مصنوعی زانو است. استفاده ی روزانه حتی قوی ترین قطعات فلزی و پلاستیکی را نیز مستهلک می کند. خطر شکست مفصل در صورت فشار وارد کردن به مفصل با فعالیت های پر ضربه یا تحمل وزن بیش از حد، احتمال بیشتری دارد.
بیشتر بخوانید: عوارض تعویض مفصل زانو
